4.18. Organize Tarım ve Hayvancılık Alanları: 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’na göre statü kazanmasına gerek olmaksızın; tarım ve hayvan yetiştiriciliğini destekleyen, hububat, meyve, sebze üretimi için uygun tarım alanları, meralar, mantarcılık, orman ürünleri, sebze ve çiçek yetiştiriciliği için seralar, depo veya soğuk hava deposu, mandıra vb., sadece 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu’nun 3. maddesinde tanımlanan “tarımsal yapılar” ile besicilik, süt sığırcılığı, meyvecilik, sebzecilik, seracılık, çiçekçilik vb. tarımsal üretim ve ürün işleme faaliyetlerinin bir arada yapıldığı, tek elden sevk ve idare edildiği entegre veya entegre nitelikte olmayan tarımsal amaçlı yapılar ve tarımsal sanayi tesislerinin yer alabileceği alanlardır.

4.19. Tarımsal Amaçlı Yapılar: Toprak koruma ve sulamaya yönelik altyapı tesisleri, entegre nitelikte olmayan hayvancılık ve su ürünleri üretim ve muhafaza tesisleri ile zorunlu olarak tesis edilmesi gerekli olan müştemilatı, mandıralar, üreticinin bitkisel üretime bağlı olarak elde ettiği ürünü için ihtiyaç duyacağı yeterli boyut ve hacimde depolar, un değirmeni, tarım alet ve makinelerinin muhafazasında kullanılan sundurma ve çiftlik atölyeleri, seralar, tarımsal işletmede üretilen ürünün özelliği itibarıyla hasattan sonra iki saat içinde işlenmediği takdirde ürünün kalite ve besin değeri kaybolması söz konusu ise bu ürünlerin işlenmesi için kurulan tesisler ile T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tarımsal amaçlı olduğu kabul edilen, entegre nitelikte olmayan diğer tesislerdir. Gıda Tarım Hayvancılık İl Müdürlüğünce kabul edilmesi halinde soğuk hava depoları da bu yapılardan sayılır.

4.20. Tarımsal Amaçlı Entegre Tesisler: Bir veya birden fazla tarımsal işletmede üretilen bitkisel ve hayvansal ürünlerin, üretimden sonra işlenerek, fiziksel veya kimyasal özellikleri değiştirilip, yarı mamul veya mamul hale getirildiği ve/veya paketlendiği tesislerdir.

4.32. Tarım Alanları: 5403 sayılı Kanun kapsamında toprak, topografya ve diğer iklimsel özellikleri tarımsal üretim için uygun olup halihazırda tarımsal üretim yapılan veya yapılmaya uygun olan veya imar, ihya, ıslah edilerek tarımsal üretim yapılmaya uygun hale dönüştürülebilen alanlardır.

4.32.1. Mutlak Tarım Arazileri: Bitkisel üretimde; toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin kombinasyonu yöre ortalamasında ürün alınabilmesi için sınırlayıcı olmayan, topoğrafik sınırlamaları yok veya çok az olan; ülkesel, bölgesel veya yerel önemi bulunan, halihazırda tarımsal üretimde kullanılan veya bu amaçla kullanıma elverişli olan arazilerdir.

4.32.2. Özel Ürün Arazileri: Mutlak tarım arazileri dışında kalan; toprak ve topografik sınırlamaları nedeniyle yöreye adapte olmuş bitki türlerinin tamamının tarımının yapılamadığı, ancak özel bitkisel ürünlerin yetiştiriciliği ile su ürünleri yetiştiriciliğinin ve avcılığının yapılabildiği; ülkesel, bölgesel veya yerel önemi bulunan arazilerdir.

4.32.3. Dikili Tarım Arazileri: Mutlak ve özel ürün arazileri dışında kalan ve üzerinde yöre ekolojisine uygun çok yıllık ağaç, ağaççık ve çalı formundaki bitkilerin tarımı yapılan, ülkesel, bölgesel veya yerel önemi bulunan arazilerdir.

4.32.4. Marjinal Tarım Arazileri: Mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri ve dikili tarım arazileri dışında kalan; toprak ve sınırlamalar nedeniyle üzerinde sadece geleneksel toprak işlemeli tarımın yapıldığı arazilerdir.

4.32.5. Örtü Altı Tarım Arazileri: İklim ve diğer dış etkilerin olumsuzluklarının kaldırılması veya azaltılması için cam, naylon veya benzeri malzeme kullanılarak oluşturulan örtüler altında, ileri tarım teknikleri kullanılarak tarım yapılan arazilerdir.

4.33. Mera Alanları: 4342 sayılı Mera Kanunu uyarınca saptanmış/saptanacak olan çayır ve mera alanlarıdır. Çayır; taban suyunun yüksek bulunduğu veya sulanabilen yerlerde biçilmeye elverişli, yem üretilen ve genellikle kuru ot üretimi için kullanılan yeri, Mera; hayvanların otlatılması ve otundan faydalanılması için tahsis edilen veya kadimden beri bu amaçla kullanılan yeri ifade eder.

4.35. Sulama Alanları: 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu uyarınca, sulamaya açılan veya projeleri bitirilmiş olup sulama yatırımlarına başlanan ve devam eden alanlardır.

4.41. Su Ürünleri Üretim Alanları: T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın koordinasyonunda oluşturulan komisyonca, su ürünlerini üretmek ve yetiştirmek için 2872 sayılı “Çevre Kanunu” ve bu kanun uyarınca çıkartılan mevzuatta belirtilen alanlar dışında, belirlenen/belirlenecek olan sahalarıdır.

7.38. Termal kaynak tespiti yapılan alanlarda ve yakın çevresinde, bu kaynakları kullanacak olan tarım (teknolojik sera) ve turizm sektörüne yönelik yatırımlar ilgili kurum ve kuruluş görüşleri ve alınacak izinler doğrultusunda Bakanlığın uygun görüşü alınarak yapılabilir. Yapılanma koşulları alt ölçekli planlarda belirlenecektir.

7.39. Orman Kanunu’nun 2. maddesinin (B) bendine konu olan alanlarda... tarımsal nitelik kazanmış olan kısımlarda ise bu planda değişikliğe gerek olmaksızın bu planın ilgili hükümleri uyarınca işlem yapılır.

8.2.3. Kırsal yerleşik alanlarda, konut, tarımsal amaçlı yapılar, turizm tesisleri, ticaret üniteleri, kamu hizmetine yönelik yapılar, sosyal ve teknik altyapı alanları, açık ve yeşil alanlar yer alabilir.

8.2.4. Bu alanlarda, konut, tarım ve hayvancılık amaçlı yapılara ilişkin uygulamalar, bu plan ile verilmiş olan yapılanma koşullarını aşmamak kaydıyla, 3194 sayılı İmar Kanunu’na bağlı “Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği”nin 5. Bölümünde belirtilen esaslara göre yapılır.

8.2.5. Konut, tarımsal amaçlı yapılar ile turizm tesislerinde yapılanma koşulları: Bina Yüksekliği=6,50 m. (2 Kat), Emsal=0,50’dir. Silo, samanlık, yem deposu, vb. yapılar için maksimum yükseklik ihtiyaç doğrultusunda belirlenir.

8.20.1.1. Bu gösterim altında yer alan, 5403 sayılı kanun kapsamındaki tarım arazileri ve fiilen sulanan veya sulama projeleri ilgili kuruluşlar tarafından hazırlanmış ve yatırım programına alınmış/alınacak tarım arazilerinin tarımsal üretim amaçlı korunması esastır.

8.20.1.4. 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu uyarınca belirlenmiş/belirlenecek tarım arazileri sınıflamalarına göre tarımsal amaçlı yapılaşmalar bu planda belirlenen koşullara göre gerçekleştirilecektir.

8.20.1.5. Bu planda tarım alanları gösterimi altında yer alan, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ve ilgili yönetmeliği kapsamındaki tarım arazilerinin sınıflaması, ilgili kurum ya da kuruluşlarca yapılacaktır.

8.20.1.6. Fiilen sulanan ya da sulama projesi kapsamı dışında kalan Marjinal Tarım Arazilerinde, yerel kalkınmanın sağlanması için planlama bölgesinde yer alan sadece bölgeye özgü özel ürünlerin (zeytin, meyve gibi) işlenmesine yönelik küçük ölçekli tarımsal amaçlı entegre yapılar ile ürün kalitesini korumaya yönelik soğuk hava depoları Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı’nın vereceği izinler ve ilgili diğer kurum-kuruluşlardan alınacak görüşler doğrultusunda bu planda değişikliğe gerek olmaksızın yapılabilir. Küçük ölçekli tarımsal amaçlı entegre yapı yapılacak parsellerin en az 20.000 m² büyüklüğe sahip olmaları gerekmekte olup Maks. Emsal= 0.10’dur. Parselin tamamı için toplam inşaat alanı 5.000 m²’yi geçemez. Soğuk hava depoları yapılacak parsellerin ise en az 5.000 m² büyüklüğe sahip olmaları gerekmekte olup Maks. Emsal= 0.10’dur. Parselin tamamı için toplam inşaat alanı 2.000 m²’yi geçemez.

8.20.1.7. Başbakanlık, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, ilgili bakanlıklar ve bunların bağlı kuruluşları tarafından desteklemeye başvurulduğuna yönelik belgelendirilen projeye dayalı tarımsal amaçlı yapılar (tarımsal kalkınma kooperatiflerince uygulanan projeler, üretici birlikleri/kooperatifleri tarafından uygulanan projeler, Avrupa Birliği kaynaklı projeler, Dünya Bankası destekli projeler, sosyal riski azaltma projesi kapsamında uygulanacak projeler gibi) 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamında Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğünce değerlendirilerek sonuçlandırılır. Desteklenen projeler dışında en az 50 büyükbaş, 100 küçükbaş ve üzeri hayvancılık kapasiteli veya 25.000 adet kanatlı hayvancılık ve üzeri kapasiteli tarımsal amaçlı yapılar da 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ve 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamında Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğünce değerlendirilerek sonuçlandırılır.

8.20.1.8. 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda tanımlanan tarım arazilerinden fiilen sulanan veya sulama projesi kapsamında kalan tarım arazilerinde; bu planın, Organize Tarım ve Hayvancılık Alanları hükmü çerçevesinde ilgili idarelerce yapılacak olan uygulamalar haricinde öncelikle Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı’ndan ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlardan uygun görüş alınması kaydıyla tarımsal amaçlı yapılar yapılabilir.

8.20.1.10. Tarım alanlarında yapılacak tarımsal amaçlı yapılar için bu plan ile verilmiş olan yapılanma koşulları aşılmamak kaydıyla, 3194 sayılı İmar Kanunu “Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği”nin 6. Bölümünde belirtilen esaslara uyulur.

8.20.1.12. 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun Geçici 1. ve Geçici 4. maddeleri kapsamında tarım dışı amaçla kullanıma açılmış alanlarda ve T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı veya Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğünün söz konusu kanun kapsamında görüş veremediği, 5403 sayılı kanun kapsamı dışında kalan alanlarda bu planın marjinal tarım arazilerine ilişkin hükümleri uygulanır.

8.20.1.13. İçme ve kullanma suyu temin edilen kıta içi yüzeysel su kaynaklarının bulunduğu havzalarda, kısa mesafeli koruma kuşaklarında yapılan tarımsal faaliyetlerde, organik tarım özendirilecektir.

8.20.2.3. Bu arazilerin tarımsal üretim amaçlı korunması esastır. Uygulama alanlarında, imar planları ve mücavir alanlar dışında kalan ve Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu Uygulama Yönetmeliği hükümlerine göre, sahibine bırakılan, dağıtılan veya T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın emrine geçen tarım arazisi, tarım dışı amaçla kullanılamaz.

8.20.2.4. Bu arazilerde; tarımsal amaçlı yapı ile çiftçinin barınabileceği yapı ve müştemilatları dışında yapı yapılamaz. Çiftçinin barınabileceği yapı emsale dahil olup inşaat alanı 75 m²’yi geçemez. Tarımsal amaçlı yapı yapılacak parsellerin 5.000 m²’ye kadar büyüklüğe sahip olanları için Maks. Emsal: 0,10’dur. 5.000 m² den büyük parsellerde ise geri kalan parsel alanı için Maks. Emsal: 0,05’dir. Parselin tamamı için toplam inşaat alanı 2.500 m²’yi geçemez.

8.21.1. Bu alanlar içerisinde; tarımsal amaçlı yapılar ile hububat, meyve ve sebze üretimi için uygun tarım alanları, sebze ve çiçek yetiştiriciliği için seralar, mantarcılık, hayvancılık ve et entegre tesisleri, otlaklar, tarımsal işletmeler, tarımsal ürün işleme ve paketleme tesisleri, meyve işleme tesisleri, soğuk hava depoları, yem depoları, tarımsal işletmelerinin ön arıtma ya da toplu arıtma tesisleri, organik atıkların geri dönüşüm tesisleri, hayvan klinikleri, kireçli ölü hayvan gömü çukurları, tarımsal araç-gereç parkları, tarımsal ürün toplama, depolama, saklama ve pazarlama hizmetleri, ürün borsası, tarımsal eğitim merkezleri, tarım ve hayvancılığa yönelik Ar-Ge ve laboratuvar alanları gibi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının bölge stratejisine uygun görüş verdiği tesisler ile çalışanların ihtiyacına yönelik sosyal ve kültürel donatı alanları, ihtiyaçlara ve planlama ilkelerine uygun şekilde toplu olarak (organize şekilde) yer alacaktır.

8.21.2. Bu alandaki yapılanma koşulları alt ölçekli planlarda belirlenecektir. Bu planda gösterilenlerin dışında ihtiyaç olması halinde tarım ve hayvancılığın desteklenmesine yönelik olarak en az 20 ha. olacak şekilde, ilgili kurum ve kuruluş görüşlerine bağlı olarak, ilgili İl Toprak Koruma Kurulu marifetiyle en az 20 (yirmi) hektarlık alan için yer seçimi yapılabilir. Yer seçimi yapılan alanlara ilişkin imar planı yapılmasının gerekli olduğu durumlarda, imar planları bu planda değişikliğe gerek olmaksızın ilgili idaresince hazırlanır ve onaylanır. Onaylanan planlar sayısal ortamda veri tabanına işlenmek üzere Bakanlığa gönderilir. Bu alanlara ilişkin yapılaşma koşulları, tesis türleri, teknoloji ve yöresel özellikler dikkate alınarak imar planlarında belirlenecektir.

8.22.1. Bu alanlarda 4342 sayılı “Mera Kanunu” kapsamında uygulama yapılacaktır. Planda hangi kullanımda kaldığına bakılmaksızın, Mera Kanunu’na tabii olduğu tespit edilen alanlarda Mera Kanunu hükümlerine uyulur.

8.22.2. Planda “Mera Alanı” olarak gösterilmiş alanlarda Mera Kanunu dışında ve özel mülkiyete konu alanlar bulunması halinde, alanın tarım arazisi sınıfına göre plan hükümlerinin tarım alanlarına ilişkin hükümleri uygulanır.

8.23.5. Bu planda orman alanı olarak belirlenmiş, ancak özel mülkiyete tabi olup mülkiyeti kesinleşmiş ve tapuya tescil edilmiş orman vasfında olmayan parsellerde, kadastral bir yola cephesi olmak şartıyla, bu planın “Tarım Alanları” başlığı altında yer alan plan hükümleri geçerlidir. Ancak, dört tarafı orman alanı ile çevrili olan parsellerde kadastral bir yola cephesi olmak şartıyla, sadece, tarımsal amaçlı yapılar ile çiftçinin barınması amaçlı yapılar ve müştemilatları yer alabilir. Çiftçinin barınması amaçlı yapılar ve müştemilatlar emsale dahildir. Bu alanlar için yapılaşma koşulu: Min. Parsel=5000 m², Emsal=0.05, Hmaks=2 Kat, Maks. İnşaat Alanı= 250 m²’dir.

8.31.1. Bu planda gösterimi yapılmamakla birlikte su ürünleri üretim alanlarının 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu ve ilgili yönetmelikleri uyarınca yapılacak yer seçimlerinde, ilgili kurum ve kuruluşların görüşlerinin alınması ve bu planla kullanım kararı belirlenmiş alanlara (turizm alanları, yerleşme alanları, kıyı yapıları, korunan alanlar vb.) olası olumsuz etkilerinin önlenmesi için mesafe, akıntı hızı, akıntı yönü, derinlik vb. kriterlerin göz önünde bulundurulması esastır. Bu alanlara ilişkin koordinatlar ve onaylanan planlar sayısal ortamda, veri tabanına işlenmek üzere Bakanlığa gönderilir.

8.31.2. Bu alanlarda, 1380 sayılı “Su Ürünleri Kanunu”, 3621 sayılı “Kıyı Kanunu”, 2872 sayılı “Çevre Kanunu” ve ilgili yönetmelikleri ile yürürlükteki diğer mevzuat hükümleri doğrultusunda uygulama yapılacaktır.

8.41.7. Kentsel Tasarım Rehberinde; tarım alanlarında doğal zemin yapısının ve bitki örtüsünün bozulmasını önleyici tedbirler ile tarım arazilerinin korunmasına yönelik özel hükümlerin oluşturulması zorunludur. Tarım arazilerinin sürdürülebilirliğini sağlamak üzere; barınma amaçlı yapı yapılmasına izin verilmez. Bu alanlardaki diğer yapılaşma koşulları ise, bu planın tarım alanlarına ilişkin yapılaşma koşulları aşılmamak üzere, hazırlanacak kentsel tasarım rehberleri ile belirlenecektir.

8.41.8. Yerel kalkınmanın sağlanabilmesi için, tarım alanlarında yer alan zeytin, üzüm gibi özel ürünlerin işlenmesine yönelik küçük ölçekli tarımsal amaçlı entegre tesisler; tarımsal faaliyetin bütünlüğünü bozmadan, kentsel tasarım rehberinde bu yapılaşmalara ilişkin belirlenecek koşullar ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın vereceği izinler doğrultusunda yapılabilir.